VILLA LAMPHAYA BY POAR
วิลล่าลำพญา (Villa Lamphaya) บ้านพักตากอากาศใต้ถุนสูงของครอบครัวคุณดิว - ดุลยพล ศรีจันทร์ ดีไซเนอร์และผู้ร่วมก่อตั้งแบรนด์เฟอร์นิเจอร์ออนไลน์ PDM ที่เคยให้สัมภาษณ์ถึงความชื่นชอบของครอบครัวกับแม่น้ำ จนเป็นที่มาของการเลือกที่ตั้งบ้านบริเวณริมแม่น้ำท่าจีนใกล้ตลาดน้ำลำพญา ซึ่งใช้ระยะเวลาเดินทางจากกรุงเทพฯ เพียงประมาณ 45 นาที ถึง 1 ชั่วโมง เพื่อพบกับความรู้สึกสงบที่แตกต่างจากในเมือง เหมาะเป็นสถานที่พบปะสังสรรค์ของครอบครัวและเพื่อน ๆ
Writer : Nada Inthaphunt Photograph : Light Is, POAR, Window Photo Studio
ลักษณะบริบทของที่ดินผืนนี้ตั้งอยู่ด้านในของหมู่บ้านซึ่งมีแปลงที่ดินเพียง 5 แปลง ทิศใต้ของบ้านเป็นบ่อเลี้ยงปลา ทิศเหนือเป็นแปลงที่ดินอื่น ๆ ทิศตะวันตกเป็นแม่น้ำ “โดยรอบเป็นที่โล่ง เวิ้งว้าง จึงมีลมแรงควบคู่ไปด้วย ตัวที่ดินอยู่ริมแม่น้ำท่าจีนซึ่งมีลักษณะน้ำที่ไหลบริเวณนั้นค่อนข้างเร็ว และตั้งอยู่บนพื้นที่รับน้ำไม่ให้เข้ากรุงเทพฯ” คุณโจ้ - พัชระ วงศ์บุญสิน หนึ่งในผู้ก่อตั้ง POAR ( Patchara+Ornnicha Architects ) อธิบายองค์ประกอบหลักที่ค้นพบเมื่อได้เดินทางไปสำรวจพื้นที่
บริบทคือจุดเริ่มต้นหลักของการเลือกใช้วัสดุที่ตอบโจทย์ และถูกใช้ในการจัดองค์ประกอบของการออกแบบสถาปัตยกรรมที่ดึงศักยภาพของบรรยากาศให้ผู้ใช้งานสัมผัสถึงความแตกต่าง เพิ่มโอกาสการสร้างจุดเปลี่ยนในเชิงพฤติกรรมการใช้งานของคนบนพื้นที่ที่ถูกลดทอนจนไม่สามารถตัดองค์ประกอบอะไรออกได้อีก
แก่นเนื้อเดียวกัน
“เจ้าของโครงการ อยากให้วัสดุหลักของบ้านใช้สัจจะวัสดุ อาจเป็นไม้ หิน หรือคอนกรีต ซึ่งวัสดุตอบโจทย์การใช้งานกับพื้นที่ที่มีโอกาสรับน้ำท่วมที่สุดจึงเป็นคอนกรีตที่ทนน้ำขังตั้งแต่ฐานราก มีอัตราการซึมน้ำต่ำแบบคอนกรีตมารีน (Marine Concrete)” ผู้ออกแบบอธิบายถึงโจทย์การเลือกใช้วัสดุซึ่งเป็นวัสดุหลักที่ทำงานมาอย่างคุ้นเคยกับธรรมชาติของมัน
เมื่อคอนกรีตมารีนขัดมันสามารถกลายเป็นทั้งวัสดุแสดงผิวจริงบนเนื้องานสถาปัตยกรรม และเป็นได้ทั้งโครงสร้างคอนกรีตหล่อในที่ตั้งแต่ฐานราก ใช้พื้น ผนัง และหลังคา แบบอัดแรงกำลังสูง (Post-tension) เพื่อลบภาพจำการใช้งานคอนกรีตแบบทั่วไป ลดความหนาของโครงสร้าง ไร้คาน ไร้รอยต่อเชื่อมระหว่างวัสดุ โดยที่งานระบบไฟทั้งหมดถูกฝังเป็นเนื้อเดียวกับตัวอาคาร เสมือนก้อนคอนกรีตที่ถูกลดทอนความรู้สึกทึบตันให้โปร่งบางเบาสะอาดตาขึ้น
การจัดวางบนความเวิ้งว้าง
การสร้างบ้านบนพื้นที่โล่งลุ่มน้ำอาจกลายเป็นการสร้างความรู้สึกเวิ้งว้าง แปลกแยกแก่ผู้เข้ามาใช้งานและตัวพื้นที่ ผู้ออกแบบจัดสรรพื้นที่ด้วยการยกพื้นระดับคานคอดินชั้นล่างให้สูงขึ้น ถมดินให้ลาดลงไปยังแม่น้ำ เพิ่มพื้นที่การมองเห็นโดยใช้สถาปัตยกรรมของอาคารเป็นกรอบการมองแม่น้ำตั้งแต่จังหวะแรกที่เข้าถึงอาคาร
“ในช่วงน้ำหลาก ที่ระดับน้ำจะสูงขึ้นในหลายระดับ วิลล่าลำพญาซึ่งมีรูปแบบอยู่ร่วมกับบริบทพร้อมรับน้ำแบบเดียวกับสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น ได้ใช้ประโยชน์จากความเวิ้งว้างเสมือนลอยอยู่บนผืนน้ำโดยสามารถมีฟังก์ชั่นการใช้งาน” ผู้ออกแบบได้เคยเขียนอธิบายถึงการอยู่ร่วมกับฤดูกาลที่เปลี่ยนแปลงไปตามลักษณะภูมิประเทศ
บ้านใต้ถุนสูงถูกวางผังเป็นตัว L มีโปรแกรมการใช้งานหลักถูกวางไว้บนชั้น 2 ของบ้าน ประกอบด้วยห้องนอน 2 ห้อง มีห้องนั่งเล่นเชื่อมกับพื้นที่ระเบียงยาวขนาดใหญ่ซึ่งวางตัวขนานทิศตะวันตก โดยเพดานที่สูงโปร่ง 3.5 เมตร และการวางด้านยาวของบ้านให้ขนานกับทิศใต้ สามารถรับลมไหลเวียนภายใน (Cross Ventilation) ได้ตลอดแนวทุกพื้นที่ถึงกัน และมองเห็นพระอาทิตย์ตกแม่น้ำได้ทุกวัน
การออกแบบให้สถาปัตยกรรม สถานที่ และคนเป็นส่วนหนึ่งของกันแต่ละช่วงเวลา เป็นวิธีหนึ่งในการออกแบบการปิดช่องว่างความเวิ้งว้างของ POAR ให้แต่ละองค์ประกอบได้ทำงานสัมพันธ์กัน “วิลล่าลำพญาจะไม่เหมือนบ้านหรืออาคารทั่วไป เรียกได้ว่าไม่มีพื้นที่ส่วนไหนที่ตัดขาดพื้นที่ภายในและภายนอกออกจากกันเลย ถึงแม้ช่วงเวลาที่ไม่มีคนอยู่ก็ตามครับ สิ่งหนึ่งที่สังเกตได้คือ นอกจากคนใช้บ้านตากอากาศแล้ว ตัวบ้านเองก็ตากอากาศไปด้วยเช่นกัน เสมือนตัวบ้านได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งกับอากาศและสภาพแวดล้อมในที่สุด”
Facebook: @poar.company
www.poar.co [email protected]
Project: Villa Lamphaya
Architect: POAR
Interior Architect: POAR x PDM
Lead Architect: Ornnicha Duriyaprapan
Design Team: Patchara Wongboonsin, Moke Kaengin
Structural Engineer: Basic Design co.,ltd., Wbalance co., ltd.
Lighting Design: Light Is co.,ltd.
Landscape Architect: POAR
Contractor: บริษัท กีรติฐาปนา จำกัด
Project Loacation: Nakhon Pathom, Thailand
Project Complete Year: 2022
Photograph: POAR, Light Is, Window Photo Studio
