Public Space of SOS Pavilion at Chiang Mai

I AM EVERYTHING

LOOKING ON EVERYTHING ?

EXPLORE ON EVERYTHING

Public Space of SOS Pavilion at Chiang Mai
SOS Pavilion ความหมายใหม่ของ “พื้นที่สาธารณะ” บนลานท่าแพที่สะท้อนให้คิดถึงความหลากหลาย ความมีชีวิตชีวาของผู้คนในเมือง

Writer : Sant Suwatcharapinun
Photographer: ธเนศร์ แก้วดวงดี

เมื่อเราพูดถึง “พื้นที่สาธารณะ” (Public Space) ในเมือง ส่วนใหญ่แล้วมักจะนึกถึง “สวนสาธารณะ” (Public Park) หรือไม่ก็มักจะนึกถึงลาน (Plaza) ที่ออกแบบอย่างสวยงามตามหน้าห้างสรรพสินค้า ซึ่งถ้าคบคิดกันดีๆ แล้วไม่ว่า “ลาน” ซึ่งเป็นพื้นที่ของห้างแต่แสดงตัวเสมือนเป็นของ “สาธารณะ” หรือ “สวน” ที่มักจะมีรั้วรอบขอบชิด มีการกำหนดเวลา และที่สำคัญจุดประสงค์ของทั้งการออกแบบและการใช้พื้นที่ก็แตกต่างไปจาก “พื้นที่สาธารณะ” อย่างมากทีเดียว ดังนั้นแล้วจึงไม่น่าแปลกใจที่จะได้ยินคำถามที่ว่า “เรามีพื้นที่สาธารณะที่ดีๆ ของเมืองหรือไม่ ถ้ามีแล้วมันอยู่ตรงไหนกันแน่”

SOS Pavilion พื้นที่สาธารณะหน้าลานประตูท่าแพ

ในวงวิชาการแล้วมีการให้คำอธิบายถึงความแตกต่างระหว่าง “พื้นที่สาธารณะ” (Public Space) ต่างไปจาก พื้นที่ว่างสาธารณะ (Public Open Space) เพราะในขณะที่พื้นที่แบบหลังเน้นไปที่ลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ “พื้นที่สาธารณะ” มักจะมีนัยยะถึงลักษณะทางนามธรรมของพื้นที่ เป็นสิ่งที่ไม่สามารถจับต้องได้แต่เข้าใจการมีอยู่ของมัน เป็นพื้นที่ที่สะท้อนให้คิดถึงชีวิตของผู้คน ความหลากหลาย ความมีชีวิตชีวาของผู้คนในเมือง โดยที่ไม่ได้ยึดติดกับพื้นที่ห้างสรรพสินค้าหรือตลาดนัดทั้งหลายที่นำมาใช้ดึงดูดผู้คนให้เข้ามาใช้พื้นที่

SOS Pavilion กับ Chiang Mai Design Week 2018

ที่เชียงใหม่ในช่วงวันที่ 8-16 ธันวาคม ที่ผ่านมา ความหมายของ “พื้นที่สาธารณะ” ของเมืองเชียงใหม่ได้ถูกท้าทายให้คิดอีกครั้งหนึ่งผ่านงานศิลปะจัดวาง (Art Installation) ที่ชื่อว่า SOS Pavilion เป็นส่วนหนึ่งของงานเทศกาลออกแบบเชียงใหม่ 2561 (Chiang Mai Design Week 2018) ที่ตั้งอยู่บนลานท่าแพ พื้นที่ของลานท่าแพนี่แหละ ที่ถือว่าเป็นพื้นที่สาธารณะที่สำคัญของเมืองเชียงใหม่ ที่ไม่ใช่สวนสาธารณะ และไม่ใช่ลานที่เกิดขึ้นจากการลงทุนของเอกชนหรือเป็นส่วนหนึ่งของลานหน้าห้างสรรพสินค้า เป็นพื้นที่สาธารณะของเมืองที่เกิดขึ้นจากประวัติศาสตร์อันยาวนานของการแลกเปลี่ยนสินค้าบริเวณประตูท่าแพ และสืบเนื่องมายังความเจริญของย่านการค้าบนถนนท่าแพ ถนนที่เชื่อมโยงระหว่างเมืองชั้นในของเชียงใหม่กับแม่น้ำปิง แม่น้ำสายหลักของเมือง

บรรยากาศกิจกรรมที่เกิดขึ้นระหว่างงาน Chiang Mai Design Week 2018

ก่อนที่ SOS Pavilion จะเข้ามาจัดวางในพื้นที่สาธารณะแห่งนี้ พื้นที่แห่งนี้ถือได้ว่าเป็นพื้นที่หลักของการจัดกิจกรรมระดับจังหวัดที่ไม่เคยว่างเว้น โดยเฉพาะในช่วงวันสำคัญๆ ทางจังหวัดก็จะต้องเลือกใช้พื้นที่นี้ในการจัดงาน และทุกวันอาทิตย์ที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของถนนคนเดิน รวมถึงพ่อค้าขายอาหารนกพิราบที่ค่อยๆ แทรกซึมเข้ามาจับจองพื้นที่นี้ และในช่วงที่ SOS Pavilion เข้าไปเริ่มประกอบร่าง เราได้เห็นถึงการใช้พื้นที่สาธารณะเพื่อสาธารณะอย่างน่าสนใจ เด็กๆ ที่มาขี่จักรยานเล่น ผู้คนมาให้อาหารนกอย่างเพลิดเพลินใจ คนนั่งเล่นบริเวณกระถางรอบๆ ต้นไม้ ศิลปินนิรนามเอาเครื่องดนตรีมาเล่นเปิดหมวก ทุกอย่างดำเนินไปอย่างมีจังหวะเนิบช้าๆ ในพื้นที่แห่งนี้ แต่ทว่ากิจกรรมต่างๆ เกิดขึ้นตามยถากรรม พื้นที่ไม่ได้ถูกออกแบบให้กระตุ้นหรือเพิ่มศักยภาพของความมีชีวิตชีวาที่ดีของผู้คน หรือเป็นเพราะว่าพื้นที่สาธารณะของลานท่าแพนี้ ไม่ได้ถูกออกแบบให้กับผู้คน แต่ให้กับกิจกรรมของจังหวัดมากกว่า
SOS Pavilion เกิดจากความร่วมมือระหว่างนักออกแบบและศิลปินอิสระ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ เชียงใหม่ และบริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) หรือ จีซี ทำหน้าที่ในเชิงสัญลักษณ์ที่ต้องการแสดงให้เห็นถึงการรักษาสิ่งแวดล้อม เป็นแนวคิดที่พยายามส่งสัญญาณขอความร่วมมือจากทุกฝ่ายเพื่อช่วยกันแก้ปัญหาที่เกิดขึ้น โดยอาศัยวัตถุเพื่อความยั่งยืนสำหรับอนาคต ไม่ว่าจะเป็นวัสดุจากธรรมชาติและวัสดุที่เกิดขึ้นจากงานอุตสาหกรรม เช่น ไม้ไผ่และพลาสติกรีไซเคิล ส่วนการจัดวางนั้นมีแนวคิดหลักในการจำลองความเป็นเมืองเชียงใหม่ลงมายังพื้นที่สาธารณะแห่งนี้ มีสามองค์ประกอบหลัก (1) ฉากลวดลายฉลุที่ผลิตจากเม็ดพลาสติกรีไซเคิลที่เปรียบเสมือนกำแพงเมืองเชียงใหม่ (2) หลังคาไม้ไผ่เกิดขึ้นจากแรงบันดาลใจมาจากเส้นขอบฟ้าและดอยสุเทพ และ (3) สวนไม้ดอกไม้ประทับและที่นั่งที่กระจายอยู่ตามจุดต่างๆ เสมือนเป็นเกาะแก่งในแม่น้ำปิงที่ไหลคดเคี้ยวยามเมื่อไหลผ่านเมืองเชียงใหม่

แนวคิดหลักเป็นการจำลองความเป็นเมืองเชียงใหม่ออกมาผ่านสามองค์ประกอบหลัก (1) ฉากลวดลายฉลุที่ผลิตจากเม็ดพลาสติกรีไซเคิลที่เปรียบเสมือนกำแพงเมืองเชียงใหม่ (2) หลังคาไม้ไผ่เกิดขึ้นจากแรงบันดาลใจมาจากเส้นขอบฟ้าและดอยสุเทพ และ (3) สวนไม้ดอกไม้ประทับและที่นั่งที่กระจายอยู่ตามจุดต่างๆ เสมือนเป็นเกาะแก่งในแม่น้ำปิง

SOS Pavilion กับความหมายใหม่ของลานท่าแพ

แม้ว่าจุดประสงค์หลักของ SOS Pavilion นี้ตอบสนองโดยตรงต่อจุดยืนของผู้ให้การสนับสนุนหลัก (PTT GC) แต่ทว่ามันกำลังทำหน้าที่ในการสร้างและผสานความมีชีวิตชีวาของผู้คนให้ค่อยๆ ขยับเข้าหากันอย่างมีชั้นเชิง ผู้คนได้เข้าไปนั่งเล่นใต้หลังคาไม้ไผ่ได้พบกับพื้นที่สาธารณะที่สงบ ตัดเสียงอึกทึกครึกโครมและเสียงรถที่วิ่งไปมาด้านนอก ได้ความร่มเย็นและลมพัดเอื้อยๆ แม้ในยามกลางวันอันร้อนระอุ ได้ขยับเข้ามาในระยะห่างของผู้คนที่เป็นมิตรและเชื้อเชิญ โดยเฉพาะเมื่อยามค่ำคืนที่มีการออกแบบแสงไฟ และออกแบบพื้นที่สำหรับการเล่นดนตรี ผู้คนนั่งล้อมวงฟังดนตรี บ้างอมยิ้ม บ้างลุกขึ้นมาเต้นตามจังหวะดนตรี SOS Pavilion ค่อยๆ เปิดเผยตัวมันออกให้เป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรม เป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่สาธารณะที่ถูกออกแบบมาให้กระตุ้นการเข้ามาใช้พื้นที่ ให้เกิดความมีชีวิตชีวาในเมือง
SOS Pavilion อำนวยการโดย สำนักนายกรัฐมนตรี สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) และ ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ เชียงใหม่ SOS Pavilion นี้ได้รับการสนับสนุนหลักจาก บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) ในส่วนทีมออกแบบประกอบด้วย กานต์ คำแก้ว, ธนพัฒน์ บุญสนาน (บริษัท ธ.ไก่ชน), หม่อมหลวง ปรเมศ วรวรรณ (บริษัท คิดดี จำกัด), นนท์นภัส นนทมาลย์, ปิยกานต์ กัณธิยะ (หจก.2929ดีไซน์แล็บ), ศุภโชค ศรีสง่า (บริษัท Lexscape จำกัด), โดยมี สันต์ สุวัจฉราภินันท์ เป็น ผู้ประสานงานโครงการ

ยามค่ำคืน ณ เวลาจัดกิจกรรม SOS Pavilion จะค่อยๆ เผยตัวว่าเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่สาธารณะที่ถูกออกแบบมาให้กระตุ้นการเข้ามาใช้พื้นที่ ให้เกิดความมีชีวิตชีวาในเมือง

Project : SOS Pavilion
Owner : สำนักนายกรัฐมนตรี สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) และ ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ เชียงใหม่
Sponsor: บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน)
Architect: กานต์ คำแก้ว, ธนพัฒน์ บุญสนาน (บริษัท ธ.ไก่ชน), หม่อมหลวง ปรเมศ วรวรรณ (บริษัท คิดดี จำกัด), นนท์นภัส นนทมาลย์, ปิยกานต์ กัณธิยะ (หจก.2929ดีไซน์แล็บ), ศุภโชค ศรีสง่า (บริษัท Lexscape จำกัด)
Project Coordinator : สันต์ สุวัจฉราภินันท์
Area: 255.68 ตารางเมตร
Project Location: Thapae, Chiang Mai
Photographer: ธเนศร์ แก้วดวงดี

TAG

Pavilion
design
architecture
chiang mai

Public Space of SOS Pavilion at Chiang Mai

ARCHITECTURE/Pavillion

February 2019

CONTRIBUTORS

Sant Suwatcharapinun

RECOMMEND

DESIGN/Pavillion
คน-ช้าง เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร? Biennale Architettura 2021/ Venice Biennale “บ้านคน บ้านช้าง” Boonserm Premthada
รูปธรรมของผลงานวิจัยซึ่งประยุกต์ลักษณะของโครงสร้างตามความเป็นจริง เทคนิคและวิธีการสร้างที่ถอดแบบมาจากบ้านของคนและบ้านของช้างตามสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นในชุมชนชาวกูย เพื่อตอบประเด็นคำถาม “How will we live together?” เราจะอยู่ร่วมกันอย่างไร? เกิดเป็นบทสนทนาผ่านภาษาทางสถาปัตยกรรม “บ้านคนบ้านช้าง” ใน Thai Pavilion ของงานนิทรรศการสถาปัตยกรรมนานาชาติครั้งที่ 17 หรือ Biennale Architettura 2021 ที่เมืองเวนิส
EVERYTHING TEAM4 years ago
DESIGN/Pavillion
THE MINI LIVING URBAN CABIN TOUR 2017-2018
จากโลกยานยนต์สู่แวดวงการออกแบบที่อยู่อาศัย MINI รถยนต์สัญชาติอังกฤษ ซึ่งเติบโตมากับแนวคิด Creative Use of Space ได้พกพาแนวคิดเรื่องการใช้พื้นที่ เล็กๆ ให้เกิดประโยชน์
Dorsakun Srichoo6 years ago
DESIGN/Pavillion
SALA STEEL by Volume Matrix Studio
สถาปัตยกรรมที่รับรู้ได้ด้วยประสบการณ์ของผู้ใช้งานในนิยามของคำว่า “Surreal Experience” ให้คนสนุกไปกับการตีความและคิดต่อ
EVERYTHING TEAM6 years ago
DESIGN/Architecture
OB House by THE OTHERS บ้านที่ตอบโจทย์รสนิยมและตัวตนของผู้อาศัย ภายใต้สถาปัตยกรรมมินิมอลที่มีเอกลักษณ์
บ้านหลังแรกที่สร้างขึ้นเองของคุณออมมี่ และคุณแบงค์ -ปรีดากร เมรเกรียงชัย Co-Founder แห่งแบรนด์ Gentle RAM บ้าน ที่ตอบโจทย์รสนิยมของทั้งสองที่หลงใหลในความ Timeless และการอยู่อาศัยที่อยู่สบาย เรียบง่าย พร้อมจัดระเบียบชีวิตในบ้านได้อย่างลงตัว บ้านที่ทุกพื้นที่ และทุกฟังก์ชั่นที่ทาง THE OTHERS ผู้ออกแบบได้ขบคิดมาอย่างพิถีพิถันไม่ต่างกับเสื้อผ้าที่เทรลเลอร์เมดให้พอดีกับเจ้าของบ้าน
EVERYTHING TEAM3 months ago
DESIGN/Architecture
เรียนรู้แนวคิด “Karamarishiro” ปรัชญาทางสถาปัตยกรรมของ Akihisa Hirata สถาปนิกชาวญี่ปุ่นที่ทรงอิทธิพลระดับโลก
หนึ่งในกิจกรรมจากเวที TOSTEM Asia Design Award (TADA) ซึ่งจัดขึ้นโดย TOSTEM เพื่อเฟ้นหาผลงานสถาปัตยกรรมในเอเชีย ที่มุ่งให้ความสำคัญกับเรื่องของธรรมชาติ ผสานเข้ากับนวัตกรรมการอยู่อาศัยสมัยใหม่ ตอบโจทย์ทั้งผู้ใช้งาน และร่วมเป็นส่วนหนึ่งของสิ่งแวดล้อมยั่งยืน ซึ่งนอกจากผู้ชนะรางวัลจะได้ร่วมเดินทางไปรับรางวัลที่ประเทศญี่ปุ่นแล้ว ยังได้พบปะกับ Akihisa Hirata สถาปนิกชาวญี่ปุ่นที่มีชื่อเสียงระดับโลก ที่มาแชร์มุมมองแนวคิดการออกแบบโปรเจกต์ต่าง ๆ ตั้งแต่งาน Installation Art บ้านพักอาศัย จนถึงอาคารสาธารณะ ซึ่งความน่าสนใจนอกเหนือจากเอกลักษณ์ภาษาทางสถาปัตยกรรมที่ถ่ายทอดผ่านฟอร์ม และสเปซที่โดดเด่น และเป็นที่จดจำแล้วนั้น สำคัญคือปรัชญาหลักที่เป็นรากฐานความคิดของ Hirata สู่การพัฒนาเป็นสถาปัตยกรรมน่าทึ่งเหล่านั้น ซึ่งเราจะมาเจาะลึกแนวคิดที่ว่านั้นกัน
By TOSTEM
EVERYTHING TEAM3 months ago
DESIGN/Architecture
เจาะลึกแนวคิด 2 ผลงานออกแบบจากภาคเหนือ ที่ชนะรางวัล TOSTEM ASIA DESIGN AWARD 2024
ผสานบริบทธรรมชาติ สอดรับกับวัฒนธรรมท้องถิ่นได้อย่างลึกซึ้ง พร้อมถ่ายทอดสู่เอกลักษณ์ภาษาทางสถาปัตยกรรม ที่เติมเต็มทั้งสุนทรียศาสตร์ และตอบโจทย์การใช้ชีวิตผู้อยู่อาศัยได้ทุกมิติ คือจุดร่วมหลักของสองผลงานออกแบบบ้านที่ตั้งอยู่ใน 2 จังหวัดทางภาคเหนือ ที่คว้ารางวัล TOSTEM ASIA DESIGN AWARD 2024 (TADA 2024) ในกลุ่มประเภท “Special Mention for Sustainable Living” มาครอง
By TOSTEM
EVERYTHING TEAM3 months ago

We use cookies, localStorage and other technologies (collectively, "cookies") to recognise your browser or device, learn more about your interests, and provide you with essential features and services and for additional purposes. ( see details )

Do not show this again.